Yılın son hafta sonu geldi! Hala sevdiklerinize yılbaşı hediyelerini almadıysanız bu sene tükenmeyen hediyelerinizi hazır etmenizi tavsiye ederiz. Bu da ne demek şimdi demeden hemen açıklayalım. Black Friday, Cyber Monday, Yılbaşı İndirimleri derken yine bol keseden harcadık. Tüketim ekonomisini desteklemek iyi güzel tabii, ancak ürünler tüketilirken dünyaya bıraktığı izler bizleri üzüyor… Hem de bu tüketimin tüm dünya çapında gerçekleştiğini düşündüğümüzde. İklim krizi, Yedinci Kıta ve bilumum çevre sorunları ile boğuşurken, doğal hayatı yaşatalım derken hatırlamamız gereken şey aslında dünyanın zaten her şekilde yaşamaya devam edeceği. Söylememiz gereken ama söylemeye korktuğumuz şey ise “İnsan türünü yaşatalım/kurtaralım!”
Hediye Verme Davranışı
İnsanlık olarak yüzyıllardır birbirimize hediye veriyoruz. Kendimizden bir parçayı sevdiklerimizle paylaşmanın bir yolu aslında. “Bunu gördüm ve seni düşündüm.” demiş oluyoruz. Ya da “Zevklerini tanıyacak kadar seni dinliyor ve özen gösteriyorum.”
Fakat tüketim toplumu ile hediyeleşme formaliteye döndü. Yılbaşında, doğum gününde, anneler günü veya diğer bütün özel günlerde sevdiklerimize adet yerini bulsun diye üzerine hiç düşünmeden bir şeyler alıp geçiştiriyoruz. Sosyal medyanın da elbette ki bu değişimde büyük bir etkisi var. Bir hediye ne kadar büyük ve pahalıysa o kadar değerli algısını oluşturdu sosyal medya. Sanki en pahalı hediyeyi size kim veriyorsa, en çok seven ve değer veren de oymuş gibi. Halbuki hediyenin maddi değerinin hiç önemi yok. Önemli olan sevdiklerimiz ile bu özel günlerde zaman geçirebilmek, güzel anılar oluşturabilmek.
Hediye verme alışkanlığımız özellikle internetten alışverişin yaygınlaşması ile o kadar değişti ki artık hediyelerimizi yüz yüze bile vermiyoruz. Direkt olarak hediye ettiğimiz kişinin adresine sipariş ediyoruz ve yüz yüze olabilecek bütün etkileşim ortadan kalkmış oluyor. Eğer farklı şehirlerde veya uzak bir yerde yaşayan birisine hediye alıyorsanız elbette ki çok pratik bir yöntem. Fakat diğer yandan da hediyenin bütün anlamı yok olmuş oluyor.
İnternetin Hediyeleşme Üzerindeki Etkisi
İnternet ile her şey parmaklarımızın ucunda veya bir arama motoru uzaklığında. Böyle olunca da bazen varlığının farkında bile olamadığımız ürünlerle karşılaşıyor, daha önce hiç aklımızın ucundan geçmemiş şeylere ihtiyacımız varmış gibi hissediyoruz. Ek olarak da internet alışverişi o kadar kolaylaştırdı ki kart bilgilerinizi bile girmenize gerek yok, sizin yerinize hatırlıyor ve giriyor telefonlar. Öyle olunca da satın al tuşu ekstra cezbedici ve kolay geliyor. Eğer otomatik olarak dolduruluyor olmasa sepetinize ekledikten sonra adresinizi doldururken veya kişisel bilgilerinizi yazarken aradan geçen zamanda o ürüne ihtiyacınız olmadığını fark edeceksiniz belki de.
İnternetin kişisel alışverişimizde ki bu etkileri hediyeleşme üzerinde de görülebilir. Birbirimize aldığımız hediyeler ile artık “Seni düşünüyorum.” demeye çalışmıyoruz. Internetten herhangi bir şey alıp hediye ediyoruz üzerine düşünmeden. Halbuki üzerine biraz zaman veya çaba harcadığımız hediyeler çok değerli. Amacımız eğer bu özel günde sevdiklerimize onlara değer verdiğimizi göstermekse, zamandan daha değerli ne var? Onlara vereceğimiz hediyeyi biraz daha özenle ve zaman harcayarak seçmek, hatta boş zamanımızdan ayırarak kendi elimizde yapmak çok daha kişisel ve unutulmaz olacaktır.
Tükenmeyen Hediyeler
Bu özel günde sevdiklerinize satın aldığınız bir ürün yerine bir tecrübe hediye etmeyi deneyebilirsiniz. Örneğin sevdikleri bir müzisyenin konserine veya öğrenmek istedikleri bir yeteneğin kursuna biletler alabilirsiniz. Eğer ki bu etkinliklere beraber katılırsanız da iki hediye birden olur, çünkü hediyenin yanı sıra birlikle kaliteli zaman geçirir ve unutamayacağınız anılar oluşturursunuz.
1. Fotoğraf
Başka bir seçenek de hediyeyi kendi ellerinizle yapmanız. Seramikten sevimli bir kupa, evcil hayvanlarının portresi, en sevdikleri kurabiye gibi kendinizin yapabileceği hediyeler de çok değerli. Her ne kadar bu hediyeler için para harcamamış olsanız da aslında paradan çok daha değerli bir şeyi hediye etmiş oluyorsunuz. Karşınızdaki kişiye dikkat ettiğinizi, neleri sevip sevmediklerini bildiğinizi, ilgi gösterdiğinizi sergilemiş olursunuz ve bunlar herhangi mağazadan alınabilecek her şeyden daha değerli.
Tüketicinin bilinçlenmesi
Odaklanılması gereken üreticileri bilinçlendirmek değil, tüketicileri bilinçlendirmek. Bireylerin seçimlerini yaparken bilinçli olmalarını sağlamak. Tüketiciler ve müşterilerden gelen talepler değiştikçe üreticilerin bizlere sundukları da değişecektir. Bir şeyi satın almadan önce, ürünlerin nereden, nasıl geldiğini düşünmemiz ve israf kültürünün bir parçası olduğumuzun farkında olmamız önemli. Bu yüzden, bu yeni yılda farklı bir hediye vermenin güzel olacağını düşündük. Sevdikleriniz için bağlarınızı güçlendirecek güzel anılar yaratacak hediyeler düşündük. Bu hediyeleri ortaya çıkarırken belki de daha az kaynak harcayacak, daha az atık üreteceksiniz.
-
Bir şarkı besteleyin
-
Bir resim yapın
-
Şiir yazın
-
Saksıda bir bitki hediye edin
-
Ekmek yapın
-
Beraber hamama gidin
-
Tiyatro, konser bileti hediye edin
-
Vakıflara yardımda bulunun
-
Online kurslara, eğitimlere üyelik alın
Özetle, bu yeni yılda (veya herhangi özel bir günde, birine bir hediye vermek istediğimiz zaman) karşımızdakine onları sevdiğimizi, onların varlıklarının hayatımızı zenginleştirdiğini söylemenin bir çok farklı yöntemi olduğunu anımsayalım. ‘Hediye alma/verme’ hareketine daha çok düşünce ve emek katarak hediyeleri kişiselleştirdiğimizde paylaştığımız anları belki de yıllar boyu hatırlanır kılacak paylaşımlar yaratmış oluyoruz. Hayat da yaşamış olduğumuz anlardan ibaret olduğuna göre bu anları en güzel anılara dönüştürüp olabildiğince kendimizden, sevdiklerimizle sevgi dolu kılalım. Biz olalım, kendimiz gibi olalım.
İyi seneler.
